Nyquista White

Czym jest pogłos i jak z nim walczyć?

26 kwietnia, 2019
Wiele osób zetknęło się z pojęciem pogłosu w pomieszczeniu, jednak mało kto zdaje sobie sprawę z tego jak powstaje to zjawisko, co powoduje i jak z nim walczyć.

Czym jest pogłos i jak z nim walczyć?

26 kwietnia, 2019

Wiele osób zetknęło się z pojęciem pogłosu w pomieszczeniu, jednak mało kto zdaje sobie sprawę z tego jak powstaje to zjawisko, co powoduje i jak z nim walczyć.

Teoretycznie pogłos to stopniowe zanikanie energii dźwiękowej po ucichnięciu źródła dźwięku, spowodowane odbiciami fal dźwiękowych w przestrzeni zamkniętej tzn. od powierzchni ścian, podłogi, sufitu oraz przedmiotów znajdujących się w danym pomieszczeniu. Ucho ludzkie odczuwa pogłos jako przedłużający się przez określony czas dźwięk, co powoduje jego wzmocnienie (spotęgowanie). Dlaczego tak się dzieje? Otóż w przestrzeni otwartej np. na ulicy fala zanika wraz z odległością (o wartość 6 dB przy każdym podwojeniu odległości). W pomieszczeniu zamkniętym natomiast, dźwięk ten odbija się wielokrotnie od wszystkich płaskich powierzchni i wraca do nas. Im więcej mamy odbić dźwięku, tym większy jest w pomieszczeniu pogłos.
Należy więc pamiętać, że w pomieszczeniach zamkniętych, od źródła dźwięku do naszego ucha, dociera zarówno fala dźwiękowa bezpośrednia, jak i fale odbite od wszystkich powierzchni. Docierają one do nas z różnym opóźnieniem czasowym, w zależności od odległości między naszymi uszami, a powierzchnią odbijającą i źródłem dźwięku. Zjawisko to podobne jest do tzw. echa, lecz tu wyraźnie słyszmy różnicę między dźwiękiem bezpośrednim a odbitym. Natomiast przy pogłosie wszystkie fale (bezpośrednie i odbite) zlewają nam się w jeden wydłużony dźwięk.
Kiedy w pomieszczeniu jest duży pogłos, dźwięk zanika bardzo powoli. Tworzy się tzw. hałas pogłosowy. Oznacza to, że w dużej mierze do naszych uszu dociera dźwięk odbity, a nie dźwięk bezpośredni. Czasami zjawisko pogłosu w kontrolowanych warunkach jest wskazane. Przykładowo na sali wykładowej, głos mówiącego powinien być słyszalny na dużej odległości, nawet w ostatnich rzędach. Wtedy pewna ilość odbić oraz naturalnego wzmocnienia dźwięku jest pożądana. Problem pojawia się jednak wtedy, gdy tych odbić dźwięku jest za dużo i nie rozchodzą się równomiernie w pomieszczeniu. To sprawia, że głos wykładowcy staje się niewyraźny, ostry lub męczący. W małych pomieszczeniach takich jak focus room, małe i średnie sale konferencyjne czy sale lekcyjne, wymagany jest niski poziom pogłosu. Dzięki temu zrozumiałość mowy jest bardzo wysoka, a dźwięk precyzyjny i przyjemny w odbiorze.
Pogłos w pomieszczeniu mierzony jest za pomocą tzw. czasu pogłosu (Reverberation Time – RT). To podstawowy parametr w akustyce architektonicznej. Określa on czas, w jakim dźwięk zanika w danym pomieszczeniu. Przykładowo czas pogłosu T60 to okres od chwili przerwania źródła dźwięku aż do momentu, gdy poziom dźwięku zmniejszy się o 60 dB, liczony w sekundach (s). Czas pogłosu zależy od wielu czynników takich jak: – kubatura pomieszczenia (co do zasady im większe tym większy czas pogłosu) – kształt i proporcje pomieszczenia (równoległe ściany, płaskie powierzchnie) – ilość twardych, odbijających powierzchni (szyby, gołe ściany, gres, kamień, metal) – ilość materiałów pochłaniających dźwięk (sufity akustyczne, panele ścienne, wykładzina) – ilość elementów rozpraszających dźwięk (meble, sufity rastrowe, ekrany akustyczne)