Fala akustyczna cylindryczna

20 listopada 2025

20.11.2025

|

Zespół Nyquista

Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego hałas z ruchliwej autostrady niesie się znacznie dalej niż krzyk pojedynczej osoby, nawet jeśli ta krzyczy bardzo głośno? To nie kwestia samej mocy, ale geometrii rozchodzenia się dźwięku. Gdy fala akustyczna przybiera kształt walca, a nie kuli, zasady fizyki sprawiają, że energia jest transportowana na odległość znacznie wydajniej.

Definicja Profesjonalna

Fala akustyczna cylindryczna to fala, której czołem (powierzchnią o tej samej fazie) jest powierzchnia walcowa.

W inżynierii akustycznej zjawisko to występuje w przypadku tzw. źródeł liniowych. Kluczową cechą fizyczną fali cylindrycznej jest mniejszy spadek poziomu ciśnienia akustycznego wraz z dystansem. Spadek ten wynosi 3 dB przy każdym podwojeniu odległości od źródła (dla porównania: w powszechniejszej fali sferycznej jest to 6 dB).

Wynika to z faktu, że energia akustyczna rozkłada się na powierzchnię rosnącą proporcjonalnie do promienia (r), a nie do kwadratu promienia (r^2). Dzięki temu dźwięk "niesie się" znacznie dalej.

Akustyka w Prostych Słowach

Wyobraź sobie, że wrzucasz mały kamyk do stawu – powstają kręgi rozchodzące się od jednego punktu. To odpowiednik fali sferycznej. A teraz wyobraź sobie, że zamiast kamyka, upuszczasz do wody płasko długi kij. Fale, które od niego odchodzą, tworzą długie, proste wały wodne. To właśnie wizualizacja fali cylindrycznej.

W powietrzu działa to podobnie. Jeśli źródłem dźwięku jest długa rura, sznur samochodów na autostradzie lub profesjonalny system nagłośnieniowy (line array) wiszący na scenie, dźwięk nie ucieka bezsensownie w niebo i w ziemię. Rozchodzi się jak rozszerzający się cylinder, skupiając energię tam, gdzie są słuchacze.

Analogia: Pomyśl o smarowaniu tosta masłem. Masz jedną łyżeczkę masła (energię dźwięku).

  • Jeśli smarujesz całego tosta (fala sferyczna), warstwa będzie bardzo cieniutka.

  • Jeśli smarujesz tylko jeden wąski pasek przez środek (fala cylindryczna), warstwa masła będzie znacznie grubsza i "treściwsza" na całej długości.

Dlatego systemy liniowe na koncertach potrafią skutecznie "dograć" do ostatnich rzędów widowni, nie ogłuszając jednocześnie osób stojących pod samą sceną.

Podsumowanie

  • Źródło liniowe: Charakterystyczna dla autostrad, pociągów oraz koncertowych systemów nagłośnieniowych.

  • Efektywność: Traci tylko 3 dB na każde podwojenie odległości, co pozwala dźwiękowi docierać dalej.

  • Zastosowanie: Fundament projektowania nagłośnień estradowych oraz ekranów akustycznych przy drogach.

Zespół Nyquista

Zespół Nyquista to grupa pasjonatów akustyki, designu i technologii, którzy każdego dnia łączą wiedzę inżynierską z wrażliwością estetyczną. Tworzymy rozwiązania, które poprawiają komfort akustyczny i nadają przestrzeniom wyjątkowy charakter. Na blogu dzielimy się naszym doświadczeniem, wiedzą oraz inspiracjami płynącymi z codziennej pracy przy projektach realizowanych w całej Polsce i za granicą. Wierzymy, że dobra akustyka to nie tylko technika – to sposób na tworzenie przestrzeni, w których po prostu dobrze się przebywa.

Zespół Nyquista

Zespół Nyquista to grupa pasjonatów akustyki, designu i technologii, którzy każdego dnia łączą wiedzę inżynierską z wrażliwością estetyczną. Tworzymy rozwiązania, które poprawiają komfort akustyczny i nadają przestrzeniom wyjątkowy charakter. Na blogu dzielimy się naszym doświadczeniem, wiedzą oraz inspiracjami płynącymi z codziennej pracy przy projektach realizowanych w całej Polsce i za granicą. Wierzymy, że dobra akustyka to nie tylko technika – to sposób na tworzenie przestrzeni, w których po prostu dobrze się przebywa.

Zespół Nyquista

Zespół Nyquista to grupa pasjonatów akustyki, designu i technologii, którzy każdego dnia łączą wiedzę inżynierską z wrażliwością estetyczną. Tworzymy rozwiązania, które poprawiają komfort akustyczny i nadają przestrzeniom wyjątkowy charakter. Na blogu dzielimy się naszym doświadczeniem, wiedzą oraz inspiracjami płynącymi z codziennej pracy przy projektach realizowanych w całej Polsce i za granicą. Wierzymy, że dobra akustyka to nie tylko technika – to sposób na tworzenie przestrzeni, w których po prostu dobrze się przebywa.

Zobacz też

Obserwuj nas na Instagramie